راینو پلاستی چیست؟

عمل جراحی بینی

بسیاری از مردمان جهان همواره تلاش می‌کنند تا از زیبایی، جذابیت و اعتماد به نفس بیشتری برخوردار شوند. عمل زیبایی بینی یا راینوپلاستی یکی از شایع‌ترین و مهم‌ترین عمل‌های زیبایی بدن است که در جهت بهبود عملکرد یا ظاهر بینی متقاضی انجام می‌شود. این عمل زیبایی در سراسر جهان متقاضیان فراوانی دارد. در برخی نقاط به جهت ویژگی‌های قومی و ملیتی و در بعضی نقاط دیگر به دلایل فرهنگی و اجتماعی، تقاضای بیشتری برای این عمل وجود دارد. راینوپلاستی ممکن است به کوچک یا بزرگ شدن اندازه بینی و یا تغییر شکل آن منجر گردد. همچنین ممکن است نوک بینی یا قسمت‌های مختلف فوقانی آن باریکتر و یا حتی پهن‌تر شود. در عین حال، می‌توان ارتفاع یا طول بینی را کم و یا زیاد نمود. به علاوه، تغییر در زاویه بین بینی و لب که از آن به عنوان "سربالا" و "سر پایین" بودن بینی یاد می‌شود، امکان‌پذیر است.

کلمه راینوپلاستی از دو واژه یونانی "رینوس- Rhinos " به معنای بینی و "پلاسین- Plassein " به معنای شکل دادن ریشه می‌گیرد. رود طویل و پُر آبی به نام "راین- Rhine " در اروپا معروف است. از آنجا که مسیر این رود در گذر از کشور‌های سوئیس و آلمان شکلی شبیه بینی انسان را تداعی می‌کند، به آن راین می‌گویند. عمل‌های رینو پلاستی فقط به منظور زیبایی انجام نمی‌شوند بلکه ممکن است گاهی برای تصحیح ناهنجاریهای ساختمانی به دلایل گوناگون (مثل نقایص مادر زادی و ضربه) و گاهی برای رفع گرفتگی در بینی‌های با انحراف تیغه شدید همزمان با عمل زیبایی اجرا شوند.

تاریخچه عمل جراحی بینی به چه زمانی باز میگردد؟

بازسازی بینی اولین بارتوسط سوشروتا (Sushruta ) پزشک هندی در حدود 2500 سال پیش انجام شد و روش‌های ابداعی وی هنوز قابل استفاده می‌باشد. در آن دوران در کشور هندوستان برای مجازات برخی محکومان، بینی آنها را می‌بریدند و جراحان آن زمان در ترمیم بینی آن افراد با پوست سایر نقاط بدن تبحر زیادی پیدا کرده بودند. رینوپلاستی مدرن حدودا از اوایل قرن نوزدهم توسط ژاک ژوزف و دیفن باخ شروع شد و در قرن بیستم تکامل یافت. در نیمه دوم قرن بیستم جراحانی روش رینوپلاستی باز را معرفی کردند. در تمامی این سالها جراحان روش‌ها و ابزارهای مختلفی را جهت بهبود این عمل جراحی به کار برده‌اند که سیر تکاملی آن هنوز ادامه دارد. برپایی کنگره‌ها، سمینارها و کارگاه‌های آموزشی نقش به سزایی در بهبود کیفی این جراحی داشته است.

روشهای این عمل زیبایی کدامند؟ آیا این جراحی با لیزر امکانپذیر است؟

دو روش اصلی جراحی به روش باز و به روش بسته وجود دارد. در جراحی به روش بسته تمام برش‌ها در داخل بینی قرار دارد. در روش باز یک برش کوچک در دیواره پایین بینی (بین دو سوراخ) داده می‌شود و بقیه برش‌ها داخل بینی می‌باشد؛ البته چنانچه در فردی لازم باشدکه سوراخهای بینی تغییر یابد، در هر دو روش، برش‌هایی در دو طرف سوراخ بینی داده می‌شود.

در هرکدام از این دو روش، پوست بینی از بافت زیر خود جدا شده و بدون اینکه لطمه‌ای به پوست وارد گردد، تغییراتی در قسمت اسکلتی و نگهدارنده بینی یعنی استخوان و غضروف داده می‌شود. بسته به نوع، فرم و اندازه بینی ممکن است هرگونه تغییری مثل افزایش و یا کاهش پشت بینی (قوز بینی)، کاهش یا افزایش طول بینی، باریک و یا پهن شدن آن، جمع شدن نوک بینی و یا بالا و پایین آمدن آن داده شود.

در مورد جراحی بینی با لیزر لازم به تذکر است که لیزر یک وسیله و ابزار جراحی می‌باشد و کاربرد محدودی در جراحی زیبایی بینی دارد. اصولا در حقیقت لیزر وسیله برش و یا از بین بردن پوست و مخاط است که با ایجاد گرما و طی واکنش‌های فیزیکی می‌تواند سطح مورد نظر را بسوزاند، تبخیر کند و یا از بین ببرد. این تصور که لیزر بدون برش و بدون جراحی می‌تواند تغییر شکلی در ظاهر بینی بدهد، اشتباه است. طرح مسأله جراحی بینی با لیزر بیشتر شبیه یک شگرد تبلیغاتی می‌باشد.

نتیجه مؤثر و مطلوب عمل زیبایی به چه عواملی بستگی دارد؟

سه عامل مهم درحصول نتیجه خوب در رینوپلاستی عبارتند از: "طبیعت بینی"، "تکنیک جراحی" و "مراقبت‌های پس از عمل". در نوع و طبیعت بینی سه بافت پوست، استخوان و غضروف بینی تأثیرگذارند. مثلاً در بینی‌هایی که به بینی گوشتی معروفند، پوست ضخیم و چربی وجود دارد که امکان کوچک کردن بینی به اندازه زیاد را از جراح سلب می‌کند و یا محدودیت‌هایی در جراحی کسانی‌ که استخوان‌های خیلی کوچک در بالای بینی دارند، وجود دارد. البته چنانچه قبل از جراحی در مورد این محدودیت‌ها با بیمار صحبت شود، نتیجه می‌تواند بسیار رضایت‌بخش باشد ولی انتظار یک بینی بسیار ظریف در فردی که پوست ضخیمی دارد، به دور از واقعیت است.

عامل دوم تکنیک‌های جراحی است که مستقیما به جراح بستگی دارد. علم و تجربه همراه با دید هنری جراح نقش بسیار مهمی در رسیدن به نتیجه مطلوب دارد. جراح باید آماده باشد که تکنیک‌های مختلف ومتنوع متناسب با بینی بیمار را به کار ببرد.

عامل سوم مراقبت‌های پس از عمل جراحی است که عمدتا به خود بیمار وابسته است. رعایت تمامی توصیه‌هایی که طی برگه‌ای در هنگام ترخیص به بیمار داده می‌شود و مراجعات لازم به پزشک، تأثیر مهمی در دستیابی به نتیجه دلخواه دارد.

علاوه بر سه عامل فوق آگاهی بیمار از جراحی و محدودیت‌های آن و نوع انتظارات وی نیز در رسیدن به هدف نهایی که همانا رضایت از عمل ‌باشد، عامل کلیدی تلقی می‌شود. چنانچه بیمار نتواند به دیدگاه‌های صحیحی از این جراحی دست یابد و یا جراح توضیحات لازم و ضروری را در مورد جراحی و محدوده کاری به بیماران ندهد و یا انتظارات غیرقابل دسترس ایجاد نماید، امکان رضایتمندی کامل وجود ندارد.

آیا همه انتظارات یک متقاضی عمل راینوپلاستی برآورده می‌شود؟

راینوپلاستی یک عمل جراحی بسیار تکنیکی و ظریف بوده و آمیزه‌ای از علم وهنر می‌باشد. دراین عمل، متقاضی باید بداند که چه میخواهد، آنگاه این خواسته‌ها با علم و تجربه جراح هماهنگ شده و می‌تواند بیمار را به حد معقولی از انتظارات برساند. متأسفانه در این میان تعدادی از افراد اصولاً درک درستی از اشکالات بینی خود و شکلی که مورد نظرشان هست، ندارند. مسأله دیگر خود جراح است که گاهی سعی در اصلاح دیدگاه‌های بیمار نمی‌کند و محدودیت‌ها و مسایل مهم را به بیمار گوشزد نمی‌نماید.گاهی بیماران از یاد می‌برند که قبل از عمل چه انتظاراتی داشته و بعد از عمل خواسته‌های جدیدی را مطرح می‌کنند. تعدادی از بیماران بسیار تأثیرپذیر از دیگران هستند و با کوچک‌ترین ایرادی که از اطرافیان می‌شنوند، آزرده می‌گردند. دسته اخیر، اگر پیش از عمل بدانند که چه می‌خواهند بعدا دچار چنین مسایلی نمی‌شوند.

نقش پزشک در این میان بسیار پر رنگ است. درجلسه مشاوره‌ای که قبل از عمل انجام می‌شود، باید به طور مفصل خواسته‌های بیمار شنیده و یادداشت گردد. آنگاه پس از معاینه دقیق ظاهر و داخل بینی در مورد محدودیت‌های بینی به طور مشروح بحث شود تا خواسته‌های ایده‌آل بیمار به واقعیات نزدیک‌تر گردد. از نظر علمی هیچ جراحی نمی‌تواند نتیجه عمل را به صورت صد در صد تضمین کند. فقط می‌توان بر اساس تجربیات و آمار گذشته به بیمار اطمینان داد که حداکثر تلاش برای دستیابی به بهترین نتیجه بعمل می آید.

آیا محدودیت سنی درانجام این عمل وجود دارد؟

به طور کلی دختران درسن 15 سالگی و پسران در 17 سالگی به رشدکامل می‌رسند؛ البته موارد استثنایی وجود دارد که این سن کمتر و یا بیشتر می‌شود. قبل از این سن به دلیل ادامه رشد ساختمان بینی دستکاری و جراحی آن به صلاح نیست و می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در داخل و یا خارج بینی گردد. حداکثری برای سن بیماران وجود ندارد و چنانچه بیماری در سنین بالا از نظر جسمی و داخلی سالم باشد منعی برای این جراحی وجود ندارد.

به جز بلوغ جسمانی بلوغ فکری و روانی نیز حائز اهمیت است که الزاما منطبق با سن شناسن