آشنایی با انواع بیماری های ناخن
وظیفه ناخن ها، محافظت از نقاط حساس انگشتان است. علاوه بر این، در بلند کردن اشیاء، باز کردن گره و خاراندن بدن نیز مفید واقع می شوند. داشتن ناخن های سالم و براق، نشان دهنده سلامت بدن است؛ در مقابل، ناخن های غیر طبیعی می تواند خبر از وجود یک نوع بیماری در بدن شما بدهد. در مقاله انواع بیماری های ناخن از وب سایت رژلب با ما همراه باشید تا به معرفی همه مشکلات و بیماری های مربوط به ناخن بپردازیم.
این عارضه که نسبتاً شایع است، در اثر آسیب های خفیف به ماتریکس ناخن پدید می‌آید. لکه‌های سفید روی ناخن اهمیت بالینی ندارند و با رشد ناخن، برطرف می شوند. برخی از این لکه‌ها نیز بر اثر حساسیت‌های ناخن به مواد آرایشی، ناخن گیر و سوهان ایجاد می‌شود. همچنین برخی دیگر از این لکه‌های سفید روی ناخن، بر اثر کمبود روی یا اختلال در میزان کلسیم بدن ایجاد می‌شود.
رشد و نفوذ ناخن به گوشت و بافت نرم زیرین، ناخنک را ایجاد می‌کند. این عارضه بیشتر در شسث پا دیده می‌شود. کفش تنگ و اصلاح نامناسب ناخن از علل آن هستند. این بیماری دردناک است و احتمال عفونت در آن بسیار می باشد.
قارچ ها نزدیک به نیمی از بیماری‌های ناخن را ایجاد می‌کنند و درمان شان آسان نیست. در این موارد ذراتی به رنگهای مختلف در زیر ناخن پدید می‌آیند که ضمن جدا کردن ناخن از بستر آن (onycholysis)، بسته به نوع قارچ موجب تغییر رنگ ناخن عمدتاً به رنگهای سفید، زرد، قهوهای یا مشکی می‌شوند. با رشد بیشتر قارچ، بافت و نمای ظاهری ناخن تغییر می‌کند. در صورت عدم درمان و با تجمع بیشتر debris صفحه ناخن به تدریج خرد شده، کاملاً از بستر ناخن جدا می‌شود. رعایت نکردن بهداشت فردی و پدیکور یا مانیکور نامناسب ازعلل مستعدکننده ابتلا می‌باشند. این بیماری در انگشتان پا تا چهار برابر بیشتر دیده می‌شود. پیشگیری بسیار آسان تر از درمان است. برای پیشگیری لازم است ناخن ها همیشه خشک و تمیز نگاه داشته شوند. جورابها را باید مرتب تعویض نمود. همچنین باید از آسیب به پوست و بافت اطراف ناخن جدا پرهیز شود. در هنگام پدیکور یا مانیکور نباید کوتیکول را برداشت.
شناخت انواع بیماری های ناخن
یک بیماری مزمن و گسترده پوستی است که ممکن است به ناخن نیز گسترش یابد. در این صورت سطح ناخن ناهموار، موج دار و دارای فرورفتگی‌های ریز فراوان می‌شود. تغییر رنگ ناخن به زرد تا قرمز قهوهای یا جداشدن ناخن از بستر نیز ممکن است دیده شود. این عارضه به خودی خود یک بیماری نیست؛ بلکه عمدتاً در اثر سن بالا، ضربه به ناخن، عفونت قارچی و برخی بیماری‌ها از قبیل دیابت ایجاد می‌شود.
در این حالت ناخنها نازک و با لبه‌های برجسته هستند که به حالت مقعر می‌باشند. کمبود آهن از عللی است که موجب این تغییر شکل می‌شود.
عفونت میکروبی ناخن معمولا در اثر ورود باکتری به بافت نرم اطراف ناخن پدید می‌آید. پوستی که قسمت قاعده و طرفین ناخن را می‌پوشاند نقش محافظتی در برابر نفوذ باکتری‌ها، قارچها و … دارد. هر عاملی که به این پوست آسیب بزند از قبیل ضربه‌ها، جویدن ناخن ویا برداشتن کوتیکول می‌تواند منجر به نفوذ باکتری‌ها و ایجاد عفونت در بافت آن محل شود. در صورت بروز عفونت شاهد عوارضی همچون قرمزی، درد، تورم و گرما در بافت دور ناخنی خواهید بود.
اگر یک ناخن را از نزدیک مشاهده کنیم، خطوطی را در طول آن می‌بینیم. این حالت یک پدیده طبیعی می‌باشد و بطور خفیف در اکثر ناخن ها وجود دارد. با توجه به تفاوت جنس ناخن در افراد مختلف، میزان و شدت این خطوط در افراد متغیر است. اما بعضی عوامل مانند افزایش سن و بیماری‌های مزمن موجب تشدید خطوط طولی می‌شوند. این خطوط به خودی خود یک بیماری نیستند؛ بلکه صرفاً از نظر زیبایی ظاهر مناسبی به ناخن نمی‌دهند.
زگیل ناخن، در حقیقت یک تومور خوش‌خیم پوستی است که به دلیل عفونت ویروسی ایجاد می‌شود و می‌تواند پوست زیرین یا اطراف ناخن را درگیر کند. در نتیجه، موجب تغییر شکل یا انهدام صفحه ناخن می‌شود. این بیماری در بسیاری از موارد دردناک است.
شناخت انواع بیماری های ناخن
سودومونا نوعی باکتری است که می‌تواند به ناخن هجوم بیاورد. این باکتری ممکن است در ناخن طبیعی یا مابین ناخن طبیعی و مصنوعی (کاشته شده) رشد کند. وجود رطوبت به نفوذ و رشد باکتری کمک می‌کند. مشخصه بارز این عفونت تغییر رنگ ناخن به رنگ سبز است. با افزایش شدت بیماری رنگ سبز نیز پررنگ تر می‌شود و ممکن است صفحه ناخن از بستر خود جدا شود.
بیماری خونریزی رگه ای معمولا در اثر پارگی مویرگهای بستر ناخن ایجاد می‌شوند. شایعترین علت ایجاد آن ضربه‌هایی است که در طول روز و در اثر رفتار نامناسب با ناخن ها و طی کارهای روزانه به ناخن وارد می‌شوند. این بیماری اهمیت بالینی چندانی ندارند، بلکه صرفاً موجب نمای نازیبای ناخن می‌شود.
در این حالت رشد ناخن بسیار کند می شود؛ به‌طوری که حتی لبه آزاد ناخن نیز وجود ندارد. همچنین ناخن جلای خود را از دست داده و کدر می‌شود. در برخی موارد ناخن خرد شده و کاملاً می‌افتد. علت این حالت آسیب دیدن ماتریکس می‌باشد که معمولاً در طی برخی بیماری‌های شدید رخ می‌دهد.
ناخن جویدن یکی از اختلالاتی است که اغلب در کودکان و گاهی بزرگسالان دیده می‌شود. این عمل مانند انگشت مکیدن به‌طور ناخودآگاه صورت می‌گیرد یعنی افراد مبتلا به این اختلال هنگام جویدن ناخن متوجه عمل خود نیستند. بعضی از افراد به جویدن ناخن و بعضی دیگر به جویدن اطراف ناخن می‌پردازند و عده‌ای هم هر دو عمل را انجام می‌دهند.
از جمله دلایل رایجی که موجب ناخن جویدن در کودکان و نوجوانان می‌شود، آن است که درصدد کاستن از فشارهای عصبی و تنش‌های روزانه خود هستند. آنها از این طریق سعی می‌کنند با هیجانات و بحران‌های عاطفی درونی شان به مقابله برخیزند. از این رو گروهی از روانشناسان بر این باورند که نفس «جویدن ناخن» عادتی زشت و ناپسند نیست، بلکه تنها راهی برای رهایی از تنش و استرس در کودک است. همه ما لحظات بحرانی و ناخوشایندی را در زندگی تجربه کرده‌ایم و شدیداً تحت تأثیر شرایط ناگوار قرار گرفته‌ایم. برای کاستن از تنش‌های روزانه به افراد بالغ توصیه می‌شود از روش‌های کاهش استرس و اضطراب، آرام سازی عضلانی، پیاده‌روی، یوگا و حرکات ورزشی آرام استفاده کنند. اما کودکان برای آرام سازی هیجانات تندشان روش‌های خاص خودشان را دارند.
گاهی والدین تصور می‌کنند که یک کودک چرا باید فشار عصبی داشته باشد؟ آیا مگر دوران کودکی دوران فراغت، بازی و بی خیالی نیست؟ اگر کودکی بنا به دلایلی عصبی، تندخو و پریشان شود، این موضوع ناشی از خطا و اشتباه والدین و اطرافیان اوست؟ پاسخ هر دو سئوال «منفی» است.
دوران کودکی همچون بزرگسالی، توأم با استرس‌ها و فشارهای روانی گوناگونی است. بزرگ شدن کاری بس دشوار و مشکل است.
والدین نمی‌توانند و به عبارتی نباید جلوی تمامی فشارها و نگرانی‌های زندگی را برای کودک بگیرند. هر کودک باید سعی کند روشی برای کاستن از بار هیجانات و عواطف تند خود انتخاب کند که هم موجب راحتی و آرامش خیال او شود و هم مورد قبولخانواده، اجتماع و شخصیت خود او باشد.
کودکانی که ناخن‌های خود را می‌جوند: بی قرار، مضطرب و دارای انرژی زیادند و به‌طوری که حتی در خواب نیز آرامش ندارند. این افراد مضطرب و عصبی در موقع صحبت کردن یا انتظار کشیدن با انگشتان خود یا با وسیله‌ای دیگر بازی می‌کنند. عده‌ای دیگر نیز اعتقاد دارند که سوء تغذیه و کمبود ویتامین آ در بعضی از کودکان، آنان را دچار حالت عصبی می‌کنند که این امر موجب جویدن ناخن شود توسط فرد عصبی می‌شود.
ترس و دلهره از علت های دیگر این اختلال است. کودکانی که شاهد درگیری والدین خود هستند یا هنگام امتحانات مدرسه یا درس رسیدن معلم یا هنگام دیدن فیلم ترسناک، دچار ترس و دلهره می‌شوند که برای تسکین خود، ناخودآگاه شروع به جویدن ناخن می‌کنند همچنین این عمل در کودکانی که والدینشان ناآگاهانه و به بهانه‌های مختلف در آنها ایجاد ترس می‌کنند زیاد دیده می‌شود به عنوان مثال وقتی والدین به کودک خود می‌گویند اگر گریه یا اذیت کنی می‌گویم لولو تو را بخورد یا ترساندن او از دکتر و آمپول از شیوه‌های غلطی است که والدین برای ساکت کردن کودک اعمال می‌کنند. این شیوه‌های غلط می‌تواند سبب اختلالات زیادی از جمله ناخن جویدن شود.
علت ناخن جویدن چیست؟
وارد شدن ضربه به ناخن موجب پارگی مویرگ های بستر ناخن می‌شود. خون حاصل ما بین صفحه ناخن و بستر آن به دام افتاده، خونمردگی تشکیل می‌شود. خونمردگی می‌تواند موجب جدا شدن و افتادن ناخن شود. همچنین ممکن است موجب عفونت شود؛ زیرا بافت هماتوم یا خونمردگی برای رشد باکتری‌ها و قارچها مناسب است. جذب خودبخود هماتوم ممکن است مدتی طول بکشد و گاهی موجب تغییر شکل ناخن می‌شود.
همان‌طور که می‌دانید ناخن در ماتریکس ساخته می‌شود. برخی عوامل از قبیل تروما، سوء تغذیه، شیمی درمانی و اصولاً هر رخداد و بیماری شدید جسمی یا روحی می‌توانند موجب اختلال در ساخت ناخن توسط ماتریکس شوند. در نتیجه ناخنی که در طول بیماری ساخته می‌شود از نظر ظاهر، بافت و ترکیبات متفاوت است. به همین دلیل به شکل یک خط عرضی، کمی تیره‌تر و فرورفته دیده می‌شود، که به آن خط بیو گفته می‌شود. از آنجایی که این ناخن ناقص قبلاً تولید شده و شکل گرفته، نمی‌توان آن را به حالت اصلی و سالم درآورد؛ بلکه با رشد ناخن به بیرون رانده می‌شود. اما آنچه در این مورد حائز اهمیت است، علت پدید آمدن آن است که حتما باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد.
معمولا خطوطی عمودی هستند که به رنگهای خاکستری، قهوهای یا سیاه پدید می آیند. از جمله دلایل پیدایش خطوط تیره ناخن می توان به افزایش فعالیت یا تعداد سلولهای رنگدانه‌ای ماتریکس اشاره کرد که می‌تواند به علت سرطان پوست نیز به وجود آمده باشد. در صورت مشاهده باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.
راهکارهای بسیاری جهت پیشگیری از بیماری های ناخن وجود دارند که مهم ترین و در دسترس ترین آنها، مواد گیاهی می باشند. به طور کلی اگر همیشه به فکر تمیز کردن ناخن های خود باشید و آن ها را تقویت کنید، احتمال این که بیمار شوند بسیار کاهش می یابد.
یکی از مواد موثر در رشد بهتر و تقویت ناخن، ژلاتین است. این ماده معمولا در دسرها و ژله ها پیدا می شود. اما از آن جایی که نمی توان از آن به طور روزانه استفاده کرد باید از کپسول های ژلاتین برای رشد و تقویت ناخن استفاده کرد. البته برای این کار باید از قبل با پزشک خود مشورت کنید.
مواد تقویت کننده ناخن
در صورتی که ناخن کوتاهی دارید که به سادگی بلند نمی شوند، خوب است بدانید که دلیل آن کمبود کلسیم است. جهت رفع این مشکل می توانید مواد غذایی حاوی کلسیم نظیر لبنیات را به برنامه غذایی روزانه خود اضافه کنید.
برای از بین بردن زردی ناخن می توان از بکینگ سودا استفاده کرده و با قرار دادن ناخن در مخلوط آب و بکینگ سودا به مدت 15 دقیقه سفیدی ناخن را به آن ها بازگرداند.
روغن نارگیل یکی از بهترین تقویت کننده های ناخن شکننده است. از آن جایی که این ماده حاوی چربی اشباع است، ناخن ها را مرطوب نگاه داشته و از عفونت در آن جلوگیری می کند. برای بهره مند شدن از فواید روغن نارگیل می توانید آن را به روش بن ماری گرم کرده و ناخن های خود را به مدت 5 دقیقه ماساژ دهید. می توانید این کار را دو یا سه بار در روز انجام دهید.
یک راهکار دیگر برای استفاده از روغن نارگیل این است که چند قطره آبلیمو را به یک چهارم از این روغن اضافه کنید. سپس ناخن های خود را قبل از خواب به مدت 10 دقیقه در محلول قرار دهید. در طول شب دستکش بپوشید تا ناخن های سالم تر و قوی تری داشته باشید.
نمک دریا یکی دیگر از مواد موثر در تقویت ناخن است که آن ها را براق و تقویت می کند. می توانید در کاسه کوچکی مقداری آب گرم بریزید و 2 قاشق غذاخوری نمک دریا، 2 قطره روغن کندر، 2 قطره روغن جوانه گندم و 2 قطره آبلیمو طبیعی را به آب بیفزایید. سپس ناخنها را به ندت 10 تا 15 دقیقه در ترکیب قرار دهید و با آب گرم آبکشی نمایید. می توانید از مرطوب کننده نیز استفاده کنید. این عمل را دو تا سه بار در هفته انجام دهید تا به نتیجه مطلوب دست یابید.
مواد غذایی مفید در تقویت ناخن ها
سرکه سیب یک درمان موثر برای ناخن های ضعیف به حساب می آید. این ماده حاوی کلسیم، آهن، انواع ویتامین، پتاسیم، منیزیم و ... است که در تقویت و پیشگیری از عفونت ناخن بسیار مفید واقع می شوند. آب و سرکه سیب را به میزان برابر در ظرفی ریخته و ناخن های خود را به مدت چند دقیقه در محلول قرار دهید.
آبلیمو در تقویت و درخشان کردن ناخن ها بسیار موثر است. برای بهره مندی از خواص این ماده مفید، دو راهکار وجود دارد. در روش اول می توانید 3 قاشق غذاخوری روغن زیتون را با یک قاشق غذاخوری آبلیمو ترکیب و آن را گرم کنید. قبل از خواب یک تکه پنبه بردارید و آن را آغشته به محلول کنید. سپس به آرامی روی ناخن ها مالیده و در طول شب دستکش بپوشید.
روش دوم اما می توانید آبلیموی تازه و روغن آرگان را به میزان مساوی با هم مخلوط کرده ناخن ها را به مدت 20 دقیقه در آن قرار دهید. هر دو راهکار مذکور را می توانید هر روز به مدت 2 تا 3 هفته انجام دهید.
اگر ناخن های خود را به دلیل خشکی بیش از حد از دست می دهید، نگران نباشید. زرده تخم مرغ می توانید بهترین درمان برای شما باشد. پیشنهاد ما به شما این است که زرده تخم مرغ را با شیر ترکیب کنید و ناخن های خود را چند دقیقه با آن ماساژ دهید. زرده تخم مرغ قادر است رطوبت مورد نیاز ناخن را تامین کند.
روغن های گرم می توانند کیفیت و بافت ناخن را ارتقا دهند. مقدار مساوی از روغن جوجوبا، روغن بادام و روغن زیتون را با هم ترکیب و به روش بن ماری گرم کنید. تکه ای پنبه را به محلول فوق آغشته کرده و به ناخن ها بمالید. اجازه دهید 10 دقیقه به همان حالت بمانند و سپس بشویید.
مواد غذایی مفید در تقویت ناخن
گوجه فرنگی سرشار از بیوتین است که ناخن ها را ضخیم و محکم می کند. دو قاشق غذاخوری روغن زیتون را همراه با نصف فنجان آب گوجه فرنگی ترکیب کرده و به مدت 10 دقیقه روی ناخن ها قرار دهید. این کار را می توانید هر روز تکرار کنید.
آب پرتقال حاوی اسید فولیک است که در رشد ناخن بسیار تاثیرگذار می باشد. ناخن های خود را به مدت 10 دقیقه در آب پرتقال قرار دهید. برای این کار حتما از آب پرتقال تازه استفاده کنید. می توانید این راهکار را هر روز انجام دهید تا ناخن ها حسابی تقویت شوند.
گیاه دم اسب حاوی یک ماده معدنی ضروری به نام سیلیکا است که در تقویت ناخن ها بسیار مفید واقع می شود. این گیاه در برطرف کردن لکه های سفید روی ناخن نیز مفید است. یک فنجان را از آب گرم پر کنید و دو قاشق غذاخوری گیاه خشک شده دم اسب به آن اضافه نمایید. روی فنجان را بپوشانید و 10 دقیقه صبر کنید تا گیاه به خوبی خیس بخورد. اجازه دهید محلول خنک شود و سپس ناخن ها را به مدت 20 دقیقه در آن قرار دهید. سپس ناخن ها را خشک کنید و به آن ها روغن زیتون بزنید. این کار را می توانید تا 3 یا 4 بار در هفته نیز انجام دهید.
چای سبز حاوی آنتی اکسیدان هایی است که در سلامتی و تقویت ناخن بسیار موثر می باشد. چند برگ چای سبز را یک فنجان آب جوش ریخته و مدت زمان کوتاهی صبر کنید تا خیس بخورد. اجازه دهید کمی خنک شود و سپس ناخن ها را به مدت 10 تا 15 دقیقه در آن قرار دهید. انجام این کار را میتوانید دو بار در هفته تکرار کنید.
روغن کرچک علاوه بر این که به ناخن های شما استحکام می بخشد، در از بین بردن عفونت های قارچی نیز موثر است. چند قطره روغن نعناع را با مقداری روغن کرچک مخلوط کرده و به آن نمک اپسوم اضافه کنید. انگشت های خود را به مدت 10 دقیقه در محلول فوق قرار داده و سپس آبکشی کنید.
تقویت کننده گیاهی ناخن
شی باتر یک مرطوب کننده فوق العاده برای پوست، مو و ناخن است. شی باتر را به مدت 20 دقیقه روی ناخن و کوتیکول بمالید و سپس آبکشی نمایید. این کار موجب ترمیم آسیب دیدگی های ناخن خواهد شد.
روغن درخت چای می تواند شکنندگی ناخن ناشی از عفونت قارچی ار درمان کند. چند قطره روغن درخت چای را به نصف یک کپسول حاوی روغن ویتامین ای اضافه کنید و به ناخن ها بمالید. نیم ساعت صبر کنید و سپس با آب گرم آبکشی نمایید. این کار را می توان به مدت یک ماه و روی دو بار انجام دهید.
روغن کتان سرشار از ریز مغذی هایی همچون ویتامین ب، پتاسیم و اسیدهای چرب امگا 3 است که برای سلامت ناخن ضروری است. روغن کتان را می توانید مستقیما روی ناخن مالیده و چند دقیقه ماساژ دهید. بهتر است این کار را قبل از خواب انجام دهید و دستکش دست کنید. صبح روز بعد دستکش را در آورده و به خوبی آبکشی نمایید.
امیدواریم مقاله انواع بیماری های ناخن به کارتان بیاید و هرگز به این بیماری ها دچار نشوید. می توانید سوالات و نظر خود در مورد این مقاله را از طریق قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.
