در مقاله پیشین از سایت آرایشی رژلب، درباره آناتومی مو و ساختار آن، مطالبی را عنوان کردیم. مقالهی امروز، در ادامهی مطلب قبلی، راجع به فیزیولوژی سر است. با ما همراه باشید.
ساختمان اصلی مو از کراتین تشکیل شده و از نظر فیزیولوژی دارای 5 قسمت میباشد.
1-کوتیکول
2-کورتکس یا سفیده مو
3-پیگمنت یا رنگ دانه ها
4- لوله تغذیه یا مدولا
5- پیاز مو یا روت
کوتیکول خارجیترین، قسمت مو به شمار میآید که 7 لایه دارد. عمل انعکاس نور بر عهدهی کوتیکول است. محافظت از مو در مقابل شست و شو، هوا، گرد و غبار و عوامل خارجی دیگر، وظیفهی کوتیکول است.
90% وزن مو را کورتکس تشکیل میدهد. اعمال فیزیکی و شیمیایی نیز در این قسمت انجام میشود. آب داخل مو سفیده یا کورتکس است که اگر آب داخل موها خشک شود، جنس موها خشک شده و موها، دچار موخوره میشود. کورتکس از سلولهای لیفی شکل درست شده و در داخل هر سلول، یک حباب هوا وجود دارد که سبب شفافیت مو میشود. قابلیت ارتجاعی و استحکام موها، هم چنین کشسانی و انعطاف موها نیز به کورتکس مو بستگی دارد.
رنگدانههای داخل مو، پیگمنتها هستند. در حالت کلی، موها از 3 پیگمنت قرمز، زرد و آبی تشکیل شدهاند. پیگمنتها دارای 2 نوع مجتمع و پراکنده میباشند که در کورتکس شناورند. موهای روشن، دارای پیگمنتهای پراکنده و موهای تیره دارای پیگمنتهای مجتمع میباشند، موهای مشکی دارای آبی بیشتر و موهای خرمایی، پیگمنت قرمز و موهای بور پیگمنت زرد بیشتری دارند. استحکام پیگمنتها ارثی بوده و عمر آنها 35 سال است. اکسیژن کمتر و کربن بیشتر در موهای تیره و موهای روشن کربن کمتر و اکسیژن بیشتر است.
مدولا یا مغز مو، داخلیترین لایهی مو، یعنی مرکز تار مو است که حاوی کراتین بوده و ساختار چند ضلعی دارد. ضخامت مو در این قسمت در موهای مختلف یکسان نمیباشد. مثلاً در موهای ظریف و نازک مدولا وجود ندارد.
ریشه مو از حفره، پیاز و پاپیلا تشکیل شده است. ریشه دارای سلولهای زنده و فعال است که دائم در حال فعالیت و تقسیم سلولی بوده و داخل پوست قرار دارد.
حفره، ریشه را احاطه میکند و شکلی شبیه به لوله دارد که مو را به سطح پوست می رساند.
در عمق پیاز مو برجستگی کوچک و مخروطی شکلی قرار گرفته که پاپیلا نام دارد. مویرگهای خونی پاپیلا، مسئول غذا رسانی به پیاز مو بوده و سبب رشد و سلامتی مو می شوند. هم چنین پاپیلا، دارای مویرگهای عصبی و خونی زیادی است که زمان کشیده شدن موها درد احساس میشود.
دوران حیات مو به طور نسبی 3 ماه تا 7 سال میباشد و مژهها 6 تا 8 هفته عمر میکنند. در نوزادان و افراد مسن، قطر موها کم و در سایر اشخاص نرمال است.
فاز رشد یا آناژن: این مرحله حدود 3 یا 4 سال طول کشیده و 85% تا 95% موها در این فاز قرار دارند.
فاز تکامل یا کاتاژن: این مرحله 2 تا 3 هفته طول کشیده و 3% موها در این فاز قرار دارند.
فاز استراحت یا تلوژن: این مرحله حدود 6 ماه طول کشیده و 10% تا 15% موها در این فاز قرار دارند. ریزش طبیعی روزانه 50 تا 100 تار مو را ریزش فیزیولوژیک میگویند. زمان شست و شو این میزان 2 برابر میشود.